Turcja - kraj czterech mórz

 

Stambuł

Stambuł, jedno z największych miast na świecie, nie ma sobie równych. Stanowi jedyną w swoim rodzaju mieszankę kultur Orientu i wpływów Zachodu. Miasto ma zdumiewającą ilość zabytków, meczetów i pałaców. Na szczególną uwagę zasługuje półwysep, na którym niegdyś znajdował się średniowieczny Konstantynopol, a wcześniej starożytne Bizancjum. To tutaj położone są najpiękniejsze budynki, takie jak słynna Hagia Sophia, rewelacyjny Pałac Topkapi i porażający swoją wielkością Błękitny Meczet. Zaraz obok mieści się Wielki Bazar, z którego trudno wydostać się bez jednej z tysiąca sprzedawanych tu orientalnych pamiątek. Zabytkowe dzielnice Stambułu zostały umieszczone na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO.

 

 

 

Ri­wie­ra Tu­rec­ka

Ri­wie­ra Tu­rec­ka to jedno z naj­lep­szych miejsc na wy­po­czy­nek, jakie pol­ski tu­ry­sta może sobie wy­ma­rzyć. Dzię­ki po­ło­żo­ne­mu w An­ta­lyi lot­ni­sku, za nie­wiel­ką cenę można tu do­trzeć już w kilka go­dzin. Tu­rec­kie ho­te­le all in­c­lu­si­ve ofe­ru­ją usłu­gę na naj­wyż­szym  świa­to­wym  po­zio­mie.  Po­sia­da­ją  bo­ga­te  za­ple­cze  roz­ryw­ko­we,  ba­se­ny, zjeż­dżal­nie wodne, a nawet całe aqu­apar­ki.
Mi­ło­śni­cy spor­tów wod­nych mogą tu upra­wiać ki­te­sur­fing, pły­wać na nar­tach i sku­te­rach wod­nych czy nur­ko­wać. Ci, któ­rzy przy­je­cha­li tu na wa­ka­cje z dzieć­mi, mogą się wy­brać ze swo­imi po­cie­cha­mi do del­fi­na­rium w An­ta­lyi czy jed­ne­go z licz­nych par­ków wod­nych.

 

 

 

Kapadocja

 

Ka­pa­do­cja to dla wielu po­dróż­ni­ków kra­ina le­gen­dar­na. Sta­no­wi że­la­zny punkt pro­gra­mu każ­dej wy­ciecz­ki przy­by­wa­ją­cej do Tur­cji, czemu nie można się dzi­wić, po­nie­waż jest tu po pro­stu pięk­nie. Nie­sa­mo­wi­te twory na­tu­ry i ludz­kich rąk, jakie można tu  po­dzi­wiać,  po­wsta­ły  na  sku­tek  ska­mie­nie­nia  tufu   wul­ka­nicz­ne­go -  po­pio­łu wy­rzu­co­ne­go 3 mln lat temu przez oko­licz­ne
wul­ka­ny. Naj­pięk­niej­sze formy zo­ba­czyć można koło wio­ski Göreme.

 

 

 

Pa­muk­ka­le

 

Olśnie­wa­ją­co białe wa­pien­ne for­ma­cje tra­wer­ty­no­we Pa­muk­ka­le wy­glą­da­ją z da­le­ka jak jasne bli­zny na gór­skim zbo­czu. Gdy pod­jeż­dża się bli­żej, na­bie­ra­ją bar­dziej kon­kret­nych kształ­tów. Staje się zro­zu­mia­łe, dla­cze­go miej­sce to na­zwa­no "ba­weł­nia­ną twier­dzą". Tra­wer­ty­ny wpi­sa­no na Listę Świa­to­we­go Dzie­dzic­twa Kul­tu­ral­ne­go i Przy­rod­ni­cze­go UNE­SCO.

 

 

 

Góra Nem­rut

 

Góra Nem­rut to praw­dzi­wy uni­kat na skalę świa­to­wą, naj­słyn­niej­sza atrak­cja wschod­niej Ana­to­lii i jej sym­bol opie­wa­ny we wszyst­kich  tu­ry­stycz­nych  pro­spek­tach  pro­mu­ją­cych  te  rzad­ko  uczęsz­cza­ne  prze z ob­cych  re­jo­ny.   Kom­pleks  świą­tyn­no
-gro­bo­wy jest wpi­sa­ny na Listę Świa­to­we­go Dzie­dzic­twa Kul­tu­ral­ne­go i Przy­rod­ni­cze­go UNE­SCO.

 

 

 

Pa­ta­ra

 

Pa­ta­ra znana jest ze swo­ich sta­ro­żyt­nych za­byt­ków - znaj­du­ją sie tu po­zo­sta­ło­ści roz­le­głe­go mia­sta z cza­sów rzym­skich z am­fi­te­atrem i łu­kiem trium­fal­nym. Ale głów­na chwa­ła na­le­ży się jej za nie­sa­mo­wi­tą, piasz­czy­stą plażę - jedną z naj­pięk­niej­szych w Tur­cji, a przy tym za­zwy­czaj bez zgieł­ku i tłoku cha­rak­te­ry­stycz­ne­go dla in­nych miej­sco­wo­ści na tu­rec­kiej ri­wie­rze.

 

 

 

Mar­din

 

Nie­wiel­kie Mar­din za­ska­ku­je przy­by­szów nie­sa­mo­wi­tym po­ło­że­niem na zbo­czach ska­li­stej góry, u stóp wy­bu­do­wa­nej w cza­sach rzym­skich twier­dzy. Pięk­ne arab­skie do­mo­stwa i za­byt­ki mu­zuł­mań­skiej ar­chi­tek­tu­ry, au­ten­tycz­ny wschod­ni bazar, dzia­ła­ją­ce do dziś chrze­ści­jań­skie ko­ścio­ły ob­rząd­ku wschod­nie­go, a także znaj­du­ją­cy się w po­bli­żu in­try­gu­ją­cy Sza­fra­no­wy Klasz­tor, spra­wia­ją, że mia­sto jest jedną z więk­szych atrak­cji re­gio­nu.

 

 

 

Pergamon

 

Nad mia­stem Ber­ga­ma wzno­si się wzgó­rze z ru­ina­mi an­tycz­ne­go mia­sta Per­ga­mon, nie­gdy­siej­szej sto­li­cy po­tęż­ne­go pań­stwa At­ta­li­dow. Dzi­siaj jest to spo­koj­ny ośro­dek, dokąd w se­zo­nie za­glą­da­ją licz­ni tu­ry­ści zwa­bie­ni po­zo­sta­ło­ścia­mi po bar­dzo waż­nym sta­ro­żyt­nym mie­ście. Oprócz słyn­nej bi­blio­te­ki i askle­pie­jo­nu znaj­do­wał się tutaj jeden z Sied­miu Ko­ścio­łów wy­mie­nio­nych w Apo­ka­lip­sie św. Jana. Ze wzgó­rza z akro­po­lem roz­ta­cza się pięk­na pa­no­ra­ma mia­sta i oko­lic.

 

 

 

Góry Kaçkar

 

Góry Kaçkar są jed­nym z po­pu­lar­niej­szych celów wy­cie­czek wy­so­ko­gór­skich na te­re­nie Tur­cji - i nic w tym dziw­ne­go. Ich wspa­nia­ły, al­pej­ski kra­jo­braz, po­lo­dow­co­we je­zio­ra i bujna ro­ślin­ność (jest to jedno z naj­wil­got­niej­szych miejsc w Tur­cji) stwa­rza­ją ide­al­ne wa­run­ki do po­dej­mo­wa­nia kil­ku­dnio­wych wy­cie­czek. Cie­ka­wost­ką może być fakt, że praw­do­po­dob­nie w re­jo­nach gór Kaçkar, po raz pierw­szy w hi­sto­rii ludz­ko­ści, zo­sta­ło za­sa­dzo­ne ziar­no.

 

 

 

Je­zio­ro Van

 

Je­zio­ro Van we wschod­niej Tur­cji to naj­więk­szy zbior­nik wodny w tym kraju, a jed­no­cze­śnie jedno z naj­ory­gi­nal­niej­szych na świe­cie. Jego wody po­sia­da­ją za­sa­do­wy od­czyn, dzię­ki czemu można w niej prać bez de­ter­gen­tów. Jego brze­gi są bar­dzo uroz­ma­ico­ne, a w oko­li­cach znaj­du­ją się licz­ne za­byt­ki. Na po­ło­żo­nej w po­łu­dnio­wej czę­ści je­zio­ra wy­spie Ah­ta­mar znaj­du­je się cenny za­by­tek - or­miań­ski ko­ściół z X wieku.

 

 

 

Klasz­tor Su­me­la

 

Klasz­tor Naj­święt­szej Marii Panny, znany bar­dziej jako klasz­tor Su­me­la do­słow­nie wisi przy skale na wy­so­ko­ści kil­ku­set me­trów, co spra­wia nie­sa­mo­wi­te wra­że­nie. Obiekt, do nie­daw­na w ru­inie, zo­stał od­re­stau­ro­wa­ny i jest dzi­siaj jed­nym z głów­nych celów przy­by­wa­ją­cych nad Morze Czar­ne tu­ry­stów. W środ­ku mie­ści się wy­ku­ty w skale ko­ściół z pięk­ny mi fre­ska­mi.

 

 

 

Sa­fran­bo­lu

 

Sa­fran­bo­lu to je­dy­ne mia­sto w Tur­cji, w któ­rym za­cho­wa­ła się tak duża część za­byt­ko­wej za­bu­do­wy. Stare Mia­sto, wpi­sa­ne na Listę Świa­to­we­go Dzie­dzic­twa Kul­tu­ral­ne­go UNE­SCO, skła­da się wy­łącz­nie ze sta­rych osmań­skich do­mostw. Ich re­no­wa­cję roz­po­czę­to  w 1975 r.  i  od  tam­te­go  czasu  mia­stecz­ko cie­szy się  ogrom­ną  po­pu­lar­no­ścią  wśród tu­ry­stów, choć i tak tłumy
zwie­dza­ją­cych nie są w sta­nie prze­sło­nić jego wy­jąt­ko­we­go uroku.

 

 

 

Assos

 

Jadąc wzdłuż Wy­brze­ża Egej­skie­go nie spo­sób po­mi­nąć Assos. Ruiny an­tycz­ne­go mia­sta nie przed­sta­wia­ją się wpraw­dzie szcze­gól­nie im­po­nu­ją­co, ale po­ło­że­nie miej­sco­wo­ści, na­prze­ciw­ko grec­kiej wyspy Samos i mi­nia­tu­ro­wa ka­mien­na wio­ska nad samym  brze­giem  morza  spra­wia­ją,  że  miej­sce  to   jest  wy­jąt­ko­we.  Roz­po­ście­ra się stąd pięk­na pa­no­ra­ma na grec­ką wyspę
Les­bos.

 

 

 

Ara­rat

 

Wiel­ki  i  le­gen­dar­ny  Ara­rat,  gdzie  we­dług   le­gen­dy  osiąść miała Arka Noego, to wy­ga­sły masyw wul­ka­nicz­ny skła­da­ją­cy się
z  dwóch  wierz­choł­ków  -  Wiel­kie­go Ara­ra­tu  ( 5137 m n.p.m. )  i  Ma­łe­go Ara­ra­tu ( 3925 m n.p.m. ).  Jesz­cze  do  nie­daw­na
ja­kie­kol­wiek  in­dy­wi­du­al­ne  wy­pra­wy  w  te  re­jo­ny  były za­bro­nio­ne  ze  wzglę­du na sy­tu­ację po­li­tycz­ną pa­nu­ją­cą w re­gio­nie
(pro­ble­my kur­dyj­ski). Dzi­siaj po­dej­ście jest moż­li­we, ale wła­ści­wie tylko od jed­nej, po­łu­dnio­wo -za­chod­niej stro­ny, po­nie­waż inne szla­ki prze­bie­ga­ją zbyt bli­sko po­gra­ni­cza or­miań­sko-irań­skie­go.

 

 

 

Ko­ściół św. Zba­wi­cie­la na Cho­rze w Stambule

 

Jed­nym  z  naj­cen­niej­szych  za­byt­ków  sa­kral­nych  Tur­cji jest ko­ściół św. Zba­wi­cie­la na Cho­rze, w jed­nej z dziel­nic Stam­bu­łu.
W 1511 r.  ko­ściół  zo­stał za­mie­nio­ny na me­czet, a od 1948 znaj­du­je się tutaj mu­zeum. Ko­ściół po­sia­da bo­ga­tą ko­lek­cję mo­zaik
i fre­sków, od­kry­tych pod war­stwą wapna, któ­rym przy­kry­to mo­zai­ki, gdy za­mie­nia­no ko­ściół na me­czet.

 

 

Pałac Ishak Paţa Sarayý

 

 

Po­wsta­ły   pod   ko­niec XVIII wieku  pałac  Ishak Paţa Sarayý  nie na­le­ży  wpraw­dzie  do  naj­star­szych  za­byt­ków tu­rec­kiej
ar­chi­tek­tu­ry,  ale  może  spra­wiać  takie  wra­że­nie,  jako że re­pre­zen­tu­je wiele  sty­lów ar­chi­tek­to­nicz­nych:  od sel­dżuc­kie­go,
po­przez per­ski, gru­ziń­ski, or­miań­ski do osmań­skie­go. Re­zy­den­cję zna każdy tu­ry­sta zwie­dza­ją­cy Tur­cję, po­nie­waż jej zdję­cie widnieje w nie­zli­czo­nych fol­de­rach i pla­ka­tach wielu biur in­for­ma­cji turystycz­nej.

 

 

 

Efez

 

Efez to to bodaj naja­trak­cyj­niej­szy za­by­tek tej klasy na wy­brze­żu Morza Egej­skie­go, a nie­któ­rzy twier­dzą, że nawet w całej Tur­cji. Ścią­ga­ją tu rocz­nie ty­sią­ce tu­ry­stów. W sta­ro­żyt­no­ści Efez był tęt­nią­cym ży­ciem miastem han­dlo­wym oraz ośrod­kiem kultu Cy­be­le - bo­gi­ni płod­no­ści. Jest też waż­nym miej­scem dla chrze­ści­jan. Tutaj po­wsta­ła jedna z pierw­szych wspól­not chrze­ści­jań­skich w Azji Mniej­szej, a świę­ty Jan obej­mo­wał w Efezie sta­no­wi­sko bi­sku­pa.

 

 

 

 

 

Kościoły i monastery w Kapadocji

 

W  cza­sach  bi­zan­tyń­skich  i  w  śre­dnio­wie­czu  w Ka­po­do­cji  po­wsta­wa­ły  licz­ne  ko­ścio­ły, w zno­szo­ne przez osie­dla­ją­cych się
w  oko­li­cach  pu­stel­ni­ków  i  ucie­ka­ją­cych  przed  ar­mia­mi  pogan  za­kon­ni­ków. W nie­któ­rych gro­tach do dziś miesz­ka­ją lu­dzie,
a w miej­sco­wo­ściach tu­ry­stycz­nych urzą­dza się w nich ho­te­le. Dziś ko­ścio­ły i mo­na­ste­ry za­chwy­ca­ją pięk­ny­mi fre­ska­mi, będą­cy­mi jed­ny­mi z naj­cen­niej­szych za­byt­ków z okre­su wcze­sne­go chrześci­jań­stwa na świe­cie.

 

 

 

 

 

Troja

 

Troję ko­ja­rzy chyba każdy czło­wiek na świe­cie, mi­ni­mal­nie obe­zna­ny z hi­sto­rią, li­te­ra­tu­rą czy nawet ki­ne­ma­to­gra­fią. Ruiny cze­ka­ją przede wszyst­kim na fa­scy­na­tów ar­che­olo­gii, hi­sto­rii i Ho­me­ra, po­nie­waż nie są efek­tow­ne i blado wy­pa­da­ją w po­rów­na­niu  z  Efe­zem  czy  Per­ga­mo­nem.  Mimo to po­wiew hi­sto­rii zmie­sza­nej w tym miej­scu z mi­to­lo­gią w po­łą­cze­niu z frag­men­ta­mi
ol­brzy­mich murów, dzia­ła na wy­obraź­nię.

 

 

 

Bursa

 

Bursa  jest  obec­nie  no­wo­cze­snym  mia­stem  z  pół­to­ra­mi­lio­no­wą  po­pu­la­cją  i  sto­li­cą  spo­rej  pro­win­cji.  Mia­sto  szczy­ci  się
wy­jąt­ko­wą  ob­fi­to­ścią  zie­le­ni  -  Turcy na­zy­wa­ją  je Yeşil Bursa,  czyli Zie­lo­na Bursa,  a także l icz­ny­mi cen­ny­mi za­byt­ka­mi.
Za­cho­wa­ło się tu wiele wie­ko­wych tu­rec­kich łaźni, a te ulo­ko­wa­ne w Çekir­ge do dziś wy­ko­rzy­stu­ją na­tu­ral­ne za­so­by. Bursa znana jest rów­nież z ulicz­nych fon­tann, z któ­rych można się napić wody ze zdro­wych pod­ziem­nych źró­deł.

 

 

 

Aspen­dos

 

Głów­nym po­wo­dem, dla któ­re­go więk­szość tu­ry­stów od­wie­dza Aspen­dos, po­ło­żo­ne nie­da­le­ko An­ta­lyi, jest naj­le­piej na świe­cie za­cho­wa­ny am­fi­te­atr z cza­sów rzym­skich.  Do­dat­ko­wą  atrak­cją   jest  moż­li­wość uczest­nic­twa w wielu licznych wy­da­rze­niach
ar­ty­stycz­nych,  które  po  dziś  dzień  od­by­wa­ją  się  w am­fi­te­atrze.  Jed­nak­że Aspen­dos to nie tylko teatr, to rów­nież ruiny
ca­łe­go an­tycz­ne­go mia­sta, w tym sta­dio­nu, ba­zy­li­ki i agory, a także bar­dzo ma­low­ni­czy akwe­dukt.

 

 

 

Ankara

 

Wbrew po­wszech­nej opi­nii sto­li­cę kraju, An­ka­rę, ze spo­koj­nym su­mie­niem można po­le­cić zwie­dza­ją­cym ten kraj tu­ry­stom. Szcze­gól­nie za­do­wo­lo­ne będą osoby za­in­te­re­so­wa­ne hi­sto­rią Tur­cji, roz­wo­jem jej kul­tu­ry, ale także dzie­ja­mi naj­now­szy­mi. Do naj­więk­szych atrak­cji za­li­cza się Mu­zeum Cy­wi­li­za­cji Ana­to­lij­skich, naj­lep­sza tego typu pla­ców­ka w całym kraju, mau­zo­leum Atatürka.

 

 

 

Szlak Li­cyj­ski

 

Szlak  Li­cyj­ski  wziął  swoją  nazwę  od  an­tycz­nej  cy­wi­li­za­cji,  oneg­daj z a­miesz­ku­ją­cej ten teren. Do­brze ozna­ko­wa­na trasa
o łącz­nej dłu­go­ści nie­mal 500 km bie­gną­ca od Ölü Deniz, nie­da­le­ko Fe­thiye, aż do Hi­sar­can­dir w oko­li­cach ku­ror­tu An­ta­lya, uzna­wa­na jest przez wielu wy­traw­nych po­dróż­ni­ków za jeden z naj­pięk­niej­szych szla­ków trek­kin­go­wych świa­ta.

 

 

 

Konya i wirowanie derwiszów

 

Na po­łu­dnie od Ka­pa­do­cji mie­ści się pół­to­ra­mi­lio­no­we mia­sto Konya – mi­stycz­ne cen­trum Tur­cji i, co za tym idzie, naj­bar­dziej re­li­gij­ne  i  kon­ser­wa­tyw­ne  mia­sto  Ana­to­lii.  To tutaj  w  XIII  wieku  miesz­kał i na­uczał Rumi, naj­wy­bit­niej­szy poeta su­fic­ki
i za­ło­ży­ciel za­ko­nu wi­ru­ją­cych der­wi­szów. Warto w Konyi spę­dzić tro­chę czasu, by od­wie­dzić Mu­zeum Sztu­ki Is­la­mu, ma­je­sta­tycz­ne me­cze­ty, a wie­czo­rem udać się na pokaz wi­ro­wa­nia der­wi­szów. Ten re­li­gij­ny ta­niec-mo­dli­twa hip­no­ty­zu­je  mi­stycz­ną siłą, szyb­ko­ścią i bar­wa­mi.